Znieczulenie okazuje się być jednym z istotnych czynników wpływających na powodzenie terapii stomatologicznej. Obecna technika znieczulania oferuje wysoki stopień bezpieczeństwa, skuteczności i pełnego komfortu przebiegu leczenia zarówno dla pacjenta jak i dla lekarza. Jeśli planujesz zabieg stomatologiczny rozwiej Twoje obawy o ból i zniweluj lęk przed dentystą.
Strach przed bólem w Polsce
Jak pokazują badania, 90% Polaków przyznaje, że boi się dentysty , a co siódma badana osoba deklaruje nawet paniczny lęk uniemożliwiający wizytę u stomatologa . Podłoże dentofobii upatrywane jest w doświadczeniach z przeszłości, a za przyczynę tego zjawiska podaje się najczęściej przykre wizyty u dentysty w dzieciństwie, związane z ogromnym bólem i brakiem kontroli nad wykonywanym zabiegiem. Niektórzy boją się bólu w gabinecie stomatologicznym tak bardzo, że zwlekają z umówieniem wizyty, aż ból zęba przerośnie strach przed zabiegiem, ale wtedy leczenie może być już bardzo trudne.
Znieczulenie normą i prawem pacjenta
Sytuacja mogłaby być zgoła inna, gdyby bezpieczne znieczulenia były szeroko dostępne od dawna w gabinetach dentystycznych w Polsce. Ogromny postęp nauk medycznych w ubiegłym stuleciu pozwolił na niesamowity rozwój farmakologii i chirurgii, dostarczając coraz skuteczniejszych i bezpiecznych narzędzi terapeutycznych; także w anestezji stomatologicznej. Techniki te i preparaty były dużo wcześniej dostępne w krajach Europy zachodniej czy USA niż w Polsce. Dlatego też obawy przed wizytą u stomatologa deklaruje tam tylko 10-30% populacji , podczas gdy lęk przed stomatologiem dotyczy prawie wszystkich Polaków. Obecnie w naszym kraju niemal we wszystkich zabiegach stomatologicznych wskazane jest stosowanie znieczulenia. Odczuwanie bólu jest bardzo subiektywne, dlatego też zastosowanie znieczulenia rekomenduje się wszystkim pacjentom. Chroni ono przed niepotrzebnym odczuwaniem bólu związanym z wykonywaniem zabiegu, a lekarzowi dentyście pozwala na precyzję, skupienie i komfort pracy skracający czas procedury medycznej.
Czym jest znieczulenie?
Organizm posiada system ochrony przed uszkodzeniami w postaci odczuwania bólu jako efektu zaburzeń lub ingerencji w struktury organizmu. Znieczulenie polega na zablokowaniu przewodzenia impulsów bólowych przez nerwy w kierunku mózgu, który przestaje być czasowo informowany o kondycji tkanek w znieczulonym miejscu.
W stomatologii zasada działania środków znieczulających opiera się na blokowaniu kanału sodowego obecnego w komórkach nerwowych (struktury odpowiedzialnej za depolaryzację neuronu). Jest to proces całkowicie odwracalny i z upływem czasu funkcjonalność włókna nerwowego powraca. Czas trwania znieczulenia jest indywidualny dla każdego pacjenta i zależy także od zastosowanego środka techniki podania. Zwykle trwa ok. 1-2 godzin.
Historia zapobiegania bólowi
Historia anestezji ściśle związana jest z historią medycyny zabiegowej i niektóre źródła osadzają ją nawet w czasach prehistorycznych. Znieczulenia w starożytności przygotowywano z opium lub marihuany, a dopiero w XIX w. rozpoczęły się pierwsze badania nad efektywniejszymi środkami. Pionierem w zastosowaniu znieczulenia był amerykański dentysta Horace Wells, który w roku 1844 wykorzystał do tego celu podtlenek azotu (tzw. „gaz rozweselający”) przy ekstrakcji zęba. Metoda jednak okazała się być nieskuteczna, prawdopodobnie ze względu na dobór dawki i cechy organizmu pacjenta. Kolejnymi znaczącymi środkami znieczulającymi był chloroform i eter wykorzystywane w latach 40-50tych XIX w.
Całkowite zabezpieczenie przed bólem
Obecnie w gabinetach dentystycznych powszechnie stosuje się znieczulenie miejscowe, podawane w okolice zębów. Znieczulenie ogólne - narkoza lub sedoanelgezja wykorzystywane są w szczególnych i wyjątkowych przypadkach.5 W dzisiejszych czasach pacjent może czuć się całkowicie zabezpieczony przed bólem. Zawierające ligokainę znieczulenie powierzchniowe w postaci żelu lub sprayu nałożone na powierzchnię śluzówki chroni przed nieprzyjemnym ukuciem igły, którą podaje się znieczulenie nasiękowe, podstawowe i najpopularniejsze w dzisiejszej stomatologii. Środek znieczulający wprowadza się w okolice zęba, szparę ozębnej (tzw. znieczulenie śródwięzadłowe) lub w okolice większego nerwu w przypadku leczenia zębów dolnych bocznych (znieczulenie przewodowe), po którym występuje charakterystyczne drętwienie wargi dolnej, brody i języka.5
Znieczulenie komputerowe
Nowoczesna technologia przyczyniła się do rozwoju technik podawania znieczulenia miejscowego. Urządzenie sterowane przez komputer podaje pacjentowi środek znieczulający po uprzednim wprowadzeniu odpowiednich danych i zaprogramowaniu przez lekarza dentystę. Przewaga tej metody polega na podawaniu płynu znieczulającego z prędkością fizjologiczną, czyli taką, która umożliwia tkankom bieżące wchłanianie się dostarczanej substancji. Dzięki temu nie tworzy się wysokie ciśnienie, a pacjent nie ma przykrego uczucia rozpierania dziąseł.
Przeciwskazania do znieczulenia
Przed podaniem znieczulenia ważne jest, aby uprzedzić lekarza stomatologa przede wszystkim o uczuleniach i ciąży, a także o chorobach wątroby, układu krążenia, oddechowego; w tym w szczególności o astmie. Dentysta powinien także wiedzieć o przyjmowaniu leków psychotropowych, nasercowych, uspokajających lub przeciwkrzepliwe, np. popularny kwas salicylowy (aspiryna).
Źródła:
https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/dental
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/psychiatria/dentofobia-lek-przed-dentysta-jak-leczyc-przyczynyi-objawy-strachu-przed-stomatologiem-aa-e3h9-dRcv-pPGE.html
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/psychiatria/dentofobia-lek-przed-dentysta-jak-leczyc-przyczynyi-objawy-strachu-przed-stomatologiem-aa-e3h9-dRcv-pPGE.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dentofobia
https://www.healthline.com/health/dental-and-oral-health/dental-anesthesia
https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201303_Farmacja_004.pdf
https://www.mp.pl/pacjent/stomatologia/chirurgia-stomatologiczna/104712,znieczulenie
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/stomatologia/leczenie-zebow-bez-bolu-ktore-znieczulenie-wybrac-aa-Hn5b-VV2i-y1gj.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Znieczulenie
https://stomatologiaprzyszlosci.pl/technologie/znieczulenie-komputerowe-the-wand/
