10 października, jak co roku, obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego; w tym roku Dzień ten obchodzony jest pod hasłem „Uczyń zdrowie i dobre samopoczucie psychiczne wszystkich globalnym priorytetem”.
Celem jest podniesienie świadomości społeczeństwa na temat zdrowia psychicznego i wsparcia osób doświadczających problemów psychicznych.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jak zdrowie psychiczne wpływa na zdrowie jamy ustnej.
Długotrwały stres
U osób doświadczających długotrwałego stresu uwalniane są spore ilości hormonów stresu, kortyzolu i adrenaliny, które powodują, że ślinianki wydzielają mniej śliny. Zmniejszone wydzielanie śliny z kolei wpływa na remineralizację szkliwa, zwiększoną podatność na próchnicę, powoduje namnażanie się bakterii i prowadzi do chorób przyzębia.
Pacjenci cierpiący na stres często mają bardzo napięte mięśnie, co prowadzi do chorób stawu skroniowo-żuchwowego, przewlekłych bólów głowy, zgrzytania i ścierania zębów (bruksizmu) a w konsekwencji często do pękania, rozchwiania zębów, recesji (obniżenia) dziąseł i chorób przyzębia.
Długotrwały lub silny stres wpływa na obniżenie odporności organizmu, może prowadzić do powstawania aft, owrzodzeń, pleśniawek lub infekcji grzybiczych.
Depresja, stany lękowe
Pacjenci z depresją lub cierpiący na stany lękowe mogą mieć także inne problemy związane z zdrowiem jamy ustnej lub mogą podejmować działania do takich problemów prowadzące.
Wśród nich wyróżniamy:
- niewłaściwe odżywiane się lub utratę apetytu
- trudności z zachowaniem właściwej higieny jamy ustnej
- lęk przed dentystą
- suchość w jamie ustnej
- stosowanie używek (Warto podkreślić, że nadmierne spożywanie alkoholu może prowadzić do powstawania chorób dziąseł a nawet raka jamy ustnej)
- zarówno stany lękowe jak i depresja mogą łączyć się z zwiększoną wrażliwością na ból
W przebiegu depresji następują zmiany w układzie immunologicznym powodujące wzrost ryzyka zachorowania na szereg chorób somatycznych, m.in. chorób przyzębia. Negatywny wpływ na zdrowie jamy ustnej mają także leki stosowane w leczeniu depresji i stanów lękowych, tzw. leki antydepresyjne i stabilizatory nastroju. Ich podstawowym niepożądanym działaniem jest kserostomia, czyli suchość jamy ustnej spowodowana zmniejszonym wydzielaniem śliny.
Leki z grupy SSRI (selective serotonin reuptake inhibitors), czyli selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu stosowane w leczeniu depresji powodujące zwiększenie poziomu serotoniny (neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za poczucie szczęścia i dobrostanu) mają znaczenie także w leczeniu implantologicznym. Serotonina wpływa na równowagę dwóch typów komórek i na przewagę procesów kościogubnych nad kościotwórczymi, co zaburza proces osseointegracji a tym samym negatywnie wpływa na skuteczność leczenia implantologicznego.
Zaburzenia psychiczne są powiązane z stanem zdrowotnym jamy ustnej. Istnieją badania udowadniające, iż kserostomia, infekcje grzybicze i choroby przyzębia często są wywoływane przez stany lękowe, nerwicę, depresję i inne schorzenia. Z drugiej strony choroby jamy ustnej często pogłębiają istniejące dolegliwości psychiczne pacjentów. Warto dbać o zdrowie zębów i całej jamy ustnej.
Zaleca się:
- wizyty kontrolne u dentysty raz na 6 miesięcy
- profesjonalną higienizację raz na 3-6 miesięcy
- regularne mycie zębów, co najmniej dwa razy dziennie
- używanie nici dentystycznej lub irygatora w celu oczyszczania przestrzeni międzyzębowych
- dbanie o zdrową dietę, bogatą w warzywa i owoce i ograniczającą spożycie cukru
- właściwą suplementację witamin i minerałów, jeżeli ich poziom w organizmie jest niewystarczający.
Zdrowa jama ustna pozwoli na wyeliminowanie ryzyka obniżonego samopoczucia mentalnego pacjentów i negatywnych emocji z tego powodu. Pamiętajmy, że zdrowa jama ustna wpływa na ogólny stan zdrowia i może pomóc w poprawie zdrowia psychicznego.
Źródła:
https://podyplomie.pl/stomatologia/17336,ssri-zwiekszaja-ryzyko-niepowodzenia-implantacji?srsltid=AfmBOorwRBPuCgtJ8YAB23G-jtKZUmSOJLtQerZ-iXxga3TyqlNeDCTN
https://podyplomie.pl/stomatologia/17097,pacjent-z-depresja-jest-wyzwaniem
